De ouder die narcistisch is.
Narcistisch misbruik binnen gezinnen en relaties komt veel voor. Als je als kind opgroeit in een gezin met een narcistische ouder, heb je het heel moeilijk. Bij een klein kind van een narcistische ouder, hoeft er nog niks aan de hand te zijn. Dit komt, omdat het kind nog gehoorzaamt en nog geen eigen identiteit heeft ontwikkeld. Zodra het kind wat ouder wordt en deze ontwikkeling begint, zie je vaak dat er grote problemen komen in het ouder-kindcontact. De liefde van de ouder is voorwaardelijk; als je doet wat ze zeggen, is er minder tot geen kans op conflict of problemen. Dit is een ongezonde situatie en gaat altijd ten koste van je"zelf"! Deze ouder houdt alleen van zichzelf.
Het gedrag van een narcistische ouder:
- Is en heeft grensoverschrijdend gedrag en er is geen ruimte voor jou als kind om te zijn wie je bent.
- Oordelen en veroordelen en stellen zich veelal dominant en superieur op.
- Ze komen zo maar ongevraagd op je kamer. of verplaatsen zonder jouw medeweten of overleg spullen.
- Hebben geen respect voor jouw ruimte en plek.
- Ze hebben geen interesse in jou als persoon, ze luisteren niet écht naar je verhalen of wat je bezighoudt, het gaat altijd weer over hen of hoe zij het beter zouden doen.
- T.a.v. jou gevoelens en emoties is er geen ruimte. Bij emoties van jou kunnen ze kwaad weglopen, omdat ze er niet mee om kunnen gaan.
- Er kunnen kwetsende uitspraken op volgen, bijvoorbeeld: Als je mijn dag maar niet verpest.
- Narcisten manipuleren, claimen en kleineren je en als ze nare opmerkingen hebben geplaatst, wordt er gedaan alsof er niets aan de hand is. Ook hier geldt weer; zij kunnen alles maken, jij niets, ze meten altijd met twee maten.
- Als het ze niet zint bij ruzie of tegenspraak, kunnen ze gaan chanteren door een uitspraak als: Dan vertrek je maar uit dit huis.
- Zijn goed in het manipuleren en uitspelen van familieleden.
- Zijn zelf noal eens misbruikt of hebben een narcistische ouder gehad.
- Ze gedragen zich wisselvallig en wispelturig. Ze zijn heel onveilig.
- De dingen die ze voor je hebben gedaan vaak tegen je gebruiken.
- Kunnen niet zelf reflecteren en projecteren hun eigen tekortkomingen op jou.
- Ze kennen geen empathie, ook niet als ze je gekwetst hebben.
- Kunnen geen excuses maken, dat zien ze als een "knieval".
- Treiteren en misbruik ook op financieel gebied.
- Alles wordt altijd bij jou als kind neergelegd; jij moet zus, jij moet zo.
- Het ligt altijd aan jou. Je had het altijd anders of beter moeten doen.
- En zij hebben het zelf altijd beter gedaan.
- Willen naar de buitenwereld het "ideale" gezin lijken en gedragen zich dan als de ideale ouder.
- De narcist vind het belangrijk dat je een hoge opleiding doet. Omdat status, macht, hoge opleiding, titels en aanzien belangrijk voor hen is.
- Instabiel; het ene moment aardig en er hoeft maar iets mis te gaan of ze zijn boos en dominant.
- Bij stress kunnen er instabiele uitbarstingen plaatsvinden, van huilen, woede tot frustatie.
- Ze hebben in hun optiek altijd gelijk.
- Zijn deloyaal.
- Ze zijn nooit echt te bereiken.
- Een ruzie wordt nooit echt opgelost, maar moet vaak zakken.
- Wanneer hij geen gelijk krijgt dan vervallen ze in de slachtofferrol, beginnen te steunen en te kreunen, zijn zielig, waarna de stiltebehandeling kan volgen, net zolang tot de emoties van de narcistische ouder zijn uitgedoofd.
- Narcisten wisselen in conflictsituaties vaak van rol: van boosheid naar slachtofferrol en andersom. Dit geldt niet alleen voor narcistische ouders, maar ook voor de narcistische partner of collega.
Vaak zie je in gezinnen met een narcistische ouder dat er verschillende manieren zijn waarop de kinderen van deze ouder(s) zich ontwikkelen. Een ouder die zijn kind het ene moment aantrekt en het andere moment afstoot of tegenstrijdig communiceert, maakt dat het kind veel last krijgt van onzekerheid. Dit kan zich uiten in het feit dat het kind opstandig wordt en zich gaat wapenen tegen de narcistische ouder door de chronische afwijzingen en neerbuigende opmerkingen. En in sommige gevallen zelf dit narcistisch gedrag kan gaan ontwikkelen, omdat het kind zich diep minderwaardig voelt.
Of je ziet dat het kind zich ontwikkelt als het zogeheten "aangepaste kind". Dit kind wil haast onzichtbaar zijn, schuift zijn eigen ik en de daar bijbehorende emoties en gevoelens weg, waardoor deze op latere leeftijd vaak een zelfbeeld heeft ontwikkeld waarbij het altijd rekening houdt met de ander, en daarbij van zichzelf weg loopt. De ander, wil pleasen, geen grenzen aangeeft en niet duidelijk durft te zijn. Dit, om op deze manier geen confrontatie met de ander te krijgen en de harmonie te bewaren, maar hierbij verloochent het kind zichzelf.
In de volwassen periode kan deze problemen met relaties ontwikkelen, destructieve relaties krijgen. En het nodig zijn om vooral te werken aan de eigen identiteit. Vaak kan het kind er met niemand over praten, want in tegenstelling tot de narcistische ouder is het kind loyaal aan de ouder. Bovendien is de ouder naar de buitenwereld "de goede ouder", wat het extra moeilijk maakt. Dit kan voor een isolement en grote eenzaamheid zorgen en geeft nogal eens twijfel aan je"zelf".
Dit kan op latere leeftijd gevolgen hebben. Je durft niet echt te vertrouwen op je"zelf" en bent onzeker over wie je bent.